Yumurta buzdolabına girdikten sonra ne kadar kaldığını hatırlayamamak: Hemen hemen herkesin karşı karşıya kaldığı bir durumdur. Zaman içinde bir yumurta kalitesi iç cephe cebi büyüdükçe ve beyazlar daha da inceldikçe azalmaya başlar. Bununla birlikte, bir yumurta sadece bakteri veya küf yüzünden ayrışmaya başladığında “kötüleşir”. Aslında, yumurtalar yemek için uzun bir süre mükemmel olabilmektedir.Şüpheye düştüğünüzde, yumurtalarınızın iyi veya kötü olup olmadığını anlayabilmek için kullanabileceğiniz birkaç yöntem vardır.
İşte en iyi beş yöntem:
- Son Kullanma Tarihini Kontrol Edin
Yumurtalarınızın hala iyi olup olmadığını anlamanın en kolay yollarından biri karton üzerindeki tarihi kontrol etmektir. Ancak, bu tarih geldiğinde soğutulmuş yumurtaları atmak, yumurta israfına neden olabilmektedir. ABD’de yumurtaların hala taze olup olmadığının öğrenilmesi için yaşanılan eyalete göre “sat” veya “son kullanma tarihi” ile etiketlenmektedir. Bir “satılık” tarihi, bir mağazanın ne kadar süreyle yumurta sunması gerektiğini (ambalajlamadan sonra 30 günden fazla olmaması gerektiği anlamına gelir) gösterir. Öte yandan bir son kullanma tarihi, yumurtaların taze kalamadığı tarihten sonrasına işaret eder. Bu etiketlerden hiçbiri mevcut değilse, yumurtaların ne kadar taze olduğunu öğrenmek için bakabileceğiniz başka bir tarih daha vardır. USDA tarafından, yumurtaların derecelendirildiği, yıkandığı ve paketlendiği gün olan kartondaki “ambalaj tarihini” göstermesi gereklidir. “Paket tarihi”, Julian tarihi olarak basılır; bu, yılın her gününe karşılık gelen, kronolojik bir sayı ile gösterilir. Bu nedenle 1 Ocak, 001 ve 31 Aralık, 365 olarak yazılır. Yumurtalarınız hâlâ sona erme aşamasındaysa kartondaki “satılık” tarihiyle veya “ambalaj tarihi” nden sonra 21-30 gün içinde, hala taze olduklarından emin olabilirsiniz. Ve bir yumurtanın kalitesi belirli bir tarihten sonra düşmeye başlamasına rağmen, özellikle birkaç hafta buzdolabında kalıp bakteri gelişimini engellediyse hala iyidir.
Yumurtaların karton üzerine basılan tarihi geçerse, yumurtanın iyi ya da kötü olduğunu söylemek için başka bir yöntem kullanmanız gerekebilir.
- Koklama Testi yapın
Koklama testi, bir yumurtanın kötü olup olmadığını söylemenin en eski, en basit ve güvenilir metodudur. Yumurtalarınızın “satılık” veya son kullanma tarihinin geçtiğini fark ederseniz, basit bir koklama ile hala iyi olup olmadığını anlayabilirsiniz. Kötüleşmiş yumurtalar çiğ veya pişmiş olup olmadıklarına bakılmaksızın kötü bir koku verecektir. Bunu kabuklu iken söyleyemiyorsanız, yumurtayı temiz bir tabak veya kaseye kırın ve koklayın. Kötü kokarsa, yumurtayı atın ve tekrar kullanmadan önce kase veya tabağı sıcak sabunlu su ile yıkayın. Normal kokuyorsa, bu yumurtanın hala güvende olduğunun iyi bir işaretidir.
- Görsel Olarak İnceleyin
Burnunuza ek olarak, gözleriniz bir yumurtanın iyi veya kötü olup olmadığını söylemek için değerli bir araçtır. Yumurta kabuklu iken, kabuğun çatlamış, süngerimsi veya tozlu olmadığından emin olun. Kabuk üzerindeki tozlu bir görünüm küfe işaret eder iken, zayıflık veya çatlaklar bakterilerin varlığına işarettir. Kabuk kuru ve hasarsız görünüyorsa, kullanmadan önce yumurtayı temiz beyaz bir kaba kırın. Bakteri gelişimini gösterebileceğinden, sarısı veya beyazlarında herhangi bir pembe, mavi, yeşil veya siyah renk değişikliği olup olmadığına bakın. Herhangi bir renk değişikliği belirtisi fark ederseniz, yumurtayı dışarı atın ve yeni bir yumurta test etmeden önce kabı sıcak, sabunlu su ile yıkayın. Ayrıca, yumurta beyazı veya sarısının akmasının olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Bu, yumurtanın eski olduğunu ve kalitesinin düştüğünü gösteren bir göstergedir. Fakat bu, mutlaka kötüye gittiği anlamına gelmez ve kullanımı yine de elverişli olabilir.
- Yüzdürme Testi Yapın
Yüzdürme testi, bir yumurtanın iyi veya kötü olup olmadığını kontrol etmenin en popüler yöntemlerinden biridir. Bu aynı zamanda, gelişmekte olan döllenmiş bir yumurta yaşını belirlemek için de yaygın bir yöntemdir. Yüzdürme testini gerçekleştirmek için yumurtalarınızı hafifçe bir kap veya kova suya koyun. Eğer yumurta batarsa, taze olur. Yukarıya doğru eğilirse veya yüzerse, bayattır. Çünkü bir yumurta bayatladıkça içerisindeki küçük hava cebi, su serbest bırakıldıkça büyür. Hava cebi yeterince büyürse, yumurta yüzer. Bu yöntem bir yumurtanın taze mi yoksa bayat mı olduğunu size söyleyebilir, ancak bir yumurtanın iyi veya kötü olup olmadığını söyleyemez.
- Yumurtaları Işığa Tutun
Işığa tutma, yumurta kalitesini değerlendirmek veya döllenmiş bir civciv gelişimini değerlendirmek için kullanılan bir yöntemdir. Endüstriyel yumurtaların paketlenmeden önce doğru olarak sınıflandırılmasını sağlamak için özel ekipmanlarla bu yöntem uygulanır. Evdeki yumurtalara da uygulanabilmektedir. Bunun için, karanlık bir oda, küçük, parlak bir ışık kaynağına ihtiyaç vardır. Geçmişte mumlar kullanıldı, bu nedenle adı “mumlama” idi. Fakat bunun yerine, küçük bir el feneri kullanmak muhtemelen daha etkilidir. Işık kaynağını yumurtanın geniş ucuna tutun. Sonra, yumurtayı eğin ve soldan sağa doğru hızlıca çevirin. Doğru yapılırsa yumurta içeriği aydınlatılır. Bu, yumurta hücresinin küçük veya büyük olup olmadığını görmenizi sağlar. Çok taze bir yumurtada, hava hücresi 3.175 mm’ den daha incedir. Yumurta bayatladıkça gazlar buharlaşma yoluyla kaybedilen suyun yerini alır ve hava cebi daha da büyür. Işığa tutmada bazı uygulamalara ihtiyaç duyabilir, ancak bir yumurta tazeliğini veya bayat olup olmadığını güvenilir bir şekilde belirlemenizi sağlar. Yine de, yüzdürme testi gibi bir yumurtanın kötü olup olmadığını belirtemez.
Son Olarak:
Bir yumurtanın ne zaman kötüleştiğine dair bilgi eksikliği bazı insanların gereksiz yere iyi yumurtaları atmalarına neden olur. Burada listelenen beş strateji arasında bir yumurtayı kırmak, koklamak ve renk değişimini kontrol etmek tazeliği belirlemenin en kesin yöntemleridir. Salmonella gibi gıda kaynaklı hastalıklara neden olan bakterileri içeren yumurtaların olabileceğini unutmayın. Bu nedenle bir yumurta bu testleri geçse bile, yemeden önce tam olarak güvenli bir sıcaklığa kadar pişirmeniz önemlidir.