Son yılların yapılan araştırmalar sonucunda en önemli sağlık sorunlarının başında gelen koroner kalp hastalıkları, ani ölümlerin birincil nedenleri arasında yer almaktadır. En önemli risk faktörü toplumumuzda birçok kişinin HDL (iyi kolesterol) normal sınırların oldukça altında, LDL (kötü kolesterol) normal sınırların oldukça üstünde bulunmasıdır. Oysaki olması gereken HDL kolesterolün yüksek LDL kolesterolün normal seyretmesidir. Diğer risk faktörleri ise sigara içimi, hipertansiyon, tip II Diyabet , ilerlemiş yaş ve birinci derece akrabalarında koroner kalp hastalığı bulunmasıdır.
Diyette bulunan doymuş yağ asitlerinin ve kolesterolün azaltılması hiperkolesterolemi tedavisi için yapılacak en önemli noktalardan birisidir. Kolesterol düşürücü diyet ve sağlıklı yaşam biçimi, kolesterol seviyelerinin düşürülmesi ile birlikte koroner arter hastalığı görülme oranlarında belirgin azalma görülür. Bu yüzden beslenmemizde yağ tüketimine ve kolesterol içeren besinlerin tüketimine dikkat etmeniz kalp sağlığınız için önemlidir.
Kolesterol İçeren Besinler
- Yumurta sarısı,
- Sakatatlar (beyin, böbrek, karaciğer, dil, v.b)
- Sucuk, salam, sosis, pastırma,
- Kırmızı et, tavuk ve balık derisi, tavuk ve balık eti,
- Süt, yoğurt, peynir,
- Tereyağı, kuyruk yağı, içyağı,
- Kaymak, krema
Kolesterol İçermeyen Besinler
- Yumurtanın beyazı,
- Bitkisel tüm besinler,
KOLESTEROL YÜKSEKLİĞİNDE NASIL BESLENİLMELİDİR?
- Posalı besinleri diyetinizde arttırmalısınız. Posa, bitkilerin sindirilmeden atılan bitki duvarı kısmına denilmektedir ve safra kesesi salgısı olan safra asitlerinin emilimini engelleyerek karaciğerde kolesterol sentezi için gerekli öncü öğelerin konsantrasyonunu azaltmaktadır. Yulaf, arpa, pirinç kabuğu gibi kaynaklarda bulunan posa çeşidi karaciğerde kolesterol sentezini engelleyerek kan kolesterolünün düşürülmesinde etkili olduğu bildirilmiştir. Kısaca posa kolesterolün vücuttan atılmasına yardımcı olur. Beslenmenizde posalı besinlerin tüketimini arttırmalıyız.
- Meyve, sebze ve salata tüketiminizi arttırınız,
- Beyaz ekmek yerine kepekli, çavdar veya yulaf ekmeği tercih ediniz,
- Pirinç pilavı yerine bulgur pilavını tercih ediniz,
- Kabukları ile yenebilen meyveleri kabuğuyla birlikte tüketiniz,
- Meyve suları yerine meyvenin kendisini yiyiniz
- Aynı zamanda protein içeriği yüksek kuru baklagillere beslenmenizde haftada 2-3 kez yer veriniz.
- Yemeklerinizi yavaş yavaş yiyiniz ve iyice çiğneyiniz.
- Günde 3 ana öğün ve 3 ara öğün olmak üzere toplam 6 öğün besleniniz.
- Öğün atlamamaya dikkat ediniz, özellikle ara öğünleri kaçırmayınız
- Sucuk ,salam ,pastırma,sosis tüketmemelisiniz.
- Haftada 2-3 kez ızgara,fırın veya buğulama balık tüketiniz.
- Sızma zeytinyağı ile birlikte mısırözü yağı, soya veya fındık yağını eşit oranda karıştırıp yemeklerinizde ve salatalarınızda bu yağ karışımını tercih ediniz.
- Sebze yemeği hazırlarken; 1 kg sebze etsiz/zeytinyağlı için 3 çorba kaşığı sıvıyağ ekleyebilirsiniz, etli ise yağ koymadan pişiriniz.
- Yemeklerinize ve salatanıza ekstra tuz eklemeyiniz.
- Kızartmalardan kaçınınız. Yemeklerinizi nemli sıcaklıkta haşlama, ızgara veya fırında pişirebilirsiniz.
- Pasta, kek, kurabiye, börek, hamur işlerinde çok fazla yağ kullanılır, mümkün olduğunca bu yiyecekleri tüketmemelisiniz.
- Tereyağı, kuyruk yağı, iç yağ tüketmeyiniz, içeriğini bilmediğiniz hazır yiyeceklerden kaçınınız.
- Tam yağlı süt, yoğurt, peynir tüketimi yerine az yağlı tercih edebilirsiniz.
- Günde 3-3,5 lt su içmelisiniz.
Hangi Besinleri Yemekten Sakınmalısınız?
- Yumurta sarısı,
- Katı yağlar, margarin, kuyruk yağı, tereyağı,
- Kaymak, krema, yağlı süt, yağlı yoğurt,
- Kırmızı et,
- Sucuk, sosis, salam, pastırma,
- Sakatatlar (beyin, böbrek, dalak, yürek),
- Şekerli ağır hamur tatlıları (baklava, kadayıf),
- Yağda kızartılmış tüm besinler,
- Çikolata, gofret, kakaolu yiyecekler,
- Hazır satılan tüm yiyecekler,
- Ayçekirdeği, kabakçekirdeği, fındık, fıstık, ceviz gibi kuruyemişler
- Listede önerilenden fazla süt, yoğurt ve tüm besinler
Hangi Besinleri Tercih Etmelisiniz?
- Kabuklu yenebilecek sebze ve meyveler kabukları ile yiyiniz,
- Haftada 2-3 gün bulgur pilavı ve kurubaklagil yemeği (kuru fasulye, mercimek, nohut ve barbunya) tüketiniz,
- Kepekli un ile esmer ekmek tüketiniz,
- Süt, yoğurt ve peynir yarım yağlı olmalıdır. Günlük 400 gram süt veya yoğurt,30 gram beyaz peynir tüketiniz,
- Hipertansiyon gelişen kişilerde yemekler normal tuzlu, ekmek tuzsuz tüketiniz,
- Günde en fazla 20 gram saf şeker veya 2 tatlı kaşığı bal veya reçel tüketiniz,
- Kırmızı et yerine yağsız tavuk ,hindi ve balık etleri tercih edilmeli, Günlük 90 gram tüketiniz,
- Yemeklerde yağ olarak zeytinyağı ve fındık yağı kullanınız.