Hibiskus Bitkisi
Hibiskus bitkisi süreç içerisinde gıda olarak bitkisel içeceklerde, gıda endüstrisinde aroma vermede ve bitkisel ilaç endüstrisinde kullanılmıştır. Aynı zamanda bazı ülkelerde hibiskus bitkisinin yaprak ve tozları yemeklerde kullanılmıştır. Tohumlarından elde edilen yağlar ise farklı amaçlarla kullanılmıştır. Elde edilen özütlerinde anti-hipertansif, antioksidan, anti-diyabetik, nefro-hepato koruyucu, anti-bakteriyel, diüretik ve anti-kolesterol etkilerinden dolayı merak konusu oluşturmuş ve üzerine çalışmalar yapılmıştır. Hibiskusun ana dünya tedarikçileri, günümüzde Çin ve Taylan’dır.
Hibiskus Çayı
Ülkemizde hibiskus bitkisinin tüketiminde genellikle tercih edilen şekli olan hibiskus çayı, hibiskus bitkisinin yapraklarının kurutulmasıyla elde edilir. Kuvvet veren çay olarak da bilinmektedir. Hem yaz hem kış aylarında tercih edilebilecek bu çayın içerisinde bulundurduğu biyoaktif bileşiklerle vücut için sağlığı geliştirici faydaları bulunmaktadır. Dünya çapında özellikle antioksidan etkileriyle ön plana çıkmaktadır.
Hibiskus Çayının Faydaları
- Hibiskus çayının kardiyometabolik olan faydaları çeşitli çalışmalarda doğrulanmıştır. Hibiskus çayı kalp ve damar sağlığını korur.
- Yapılan çalışmalarda hibiskus çayının özellikle metabolik hastalıkları olan hastalarda ve hiperlipidemi hastalarında vücutta toplam kolesterolü düşürdüğü görülmüştür. Aynı zamanda, LDL kolesterol olarak adlandırdığımız kötü kolesterolü de düşürebileceği gösterilmiştir. Bu sayede lipit profilini korumaya, iyileştirmeye yardım eder. Bu etkilerini antioksidan mekanizmaya sahip olmasıyla yapmaktadır.
- Antiobezojenik etki gösterir. Vücut ağırlığı ve obezite komplikasyonlarını da azalttığı bilinmektedir. Trigliserit içeriğini azaltıp, adiposit olarak adlandırılan yağ hücrelerinin boyutlarında küçülme sağlayarak vücut ağırlığında azalma sağlayabilir. Bu etkileri sıçanlar üzerinde yapılan deneyler ile elde edilmiştir.
- Antiobezojenik etkisi ile hepatik steatoz olarak adlandırılan karaciğer yağlanmasına karşı koruyucu olduğu gösterilmiştir.
- Hibiskus çayı anti-hipertansifdir. 2008 yılında Amerikan Kalp Derneği hipertansiyona sahip bireylerde hibisküs çayının kan basıncını düşürdüğü bildirmiştir. Yapılan yeni, farklı bir çalışmada 1.aşama hipertansiyon hastalarında kan basıncını düşürmede etkili olmasının bulunması bu durumu destekler niteliktedir.
- Anti kanserojenik etkilere sahiptir. Kanser bilindiği üzere kardiyovasküler hastalıklardan sonra WHO(Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre dünya üzerinde 2. ölüm nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Hibiskus çayı üzerinde özellikle son 10 yıldır yapılan çalışmalarla anti kanserojen özelliği üzerinde destekler sonuçlar çıkmaktadır. Anti kanser etkisinin altında yatan mekanizmayla ilgili tahminler yapılmaktadır. Chung Shan Medical’deki biyokimya enstitüsü bölümünde yapılan çalışmalar, hibisküs çayının kanserojenli hücrelerin büyümesini yavaşlattığını göstermiştir.
- Hibiskus çayı C vitamini olarak bilinen askorbit asitçe zengindir. C vitamini bizim bağışıklığımız için gerekli olan, antioksidan bir vitamindir. Aynı zamandan anti-inflamatuar, antibakteriyal özellikleriyle birlikte soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyona karşı koruyucudur.
- Diüretik özelliğiyle ödem atımını destekler.
- Bağırsak hareketliliğini artırıcı özelliğiyle kabızlığa yardımcı olabilmektedir.
Literatürde hibisküs çayının ve kullanılan özütlerinin güvenilirliği belirtilmiştir. Yapılan bazı çalışmalarda kanıtlar yetersiz kalabilmektedir. Ancak olumlu etkileri olduğunu gösteren birçok çalışmada mevcuttur. Günlük beslenme düzenimize bitki çayı tüketimimize hibisküs çayını da aralarda tercih ederek vücudumuza sağlık açısından faydalarından yararlanabiliriz.
Hibiskus Çayı Nasıl Hazırlanır?
Öncelikle 1 su bardağı suyu kaynatalım. Kaynattıktan sonra kaynamış suyun içerisini kurutulmuş hibiskus çayından bir tutam(1 tatlı kaşığı kadar) kadar koyalım. Demlenmesi için 4-5 dakika bekleyelim. Demlettikten sonra süzüp içebilirsiniz.
Hangi Bireylerin Tüketimi Sakıncalıdır?
- Emanagog yani adet başlamasını uyarıcı etkileri vardır. Bu etkilerinden dolayı hamile bireylerde tüketimi önerilmez.
- Anti hipertansif etkisi olduğundan dolayı tansiyonu düşük bireylerin kullanımı önerilmez.
- Farklı ilaç kullanımlarına sahip iseniz ilaç-bitki etkileşimden dolayı hekiminize danışarak, onun kontrolünde tüketmenizde fayda vardır.