Yeni doğan bebekler için en ideal besin ‘ANNE SÜTÜ’ ‘dür. Anne sütü içeriği ile bir bebeğin doğduğu andan itibaren ilk 6 aya kadar ihtiyacı olan bütün besin ögelerini karşılamaktadır. Anne sütü alan bebeğin su alımına bile ihtiyacı yoktur. Anne sütü içeriği ile su ihtiyacını da karşılamaktadır. İlk 6 aydan sonra anne sütü ile birlikte tamamlayıcı beslenmeye geçilmesi önerilmektedir.
ANNE SÜTÜNÜN YARARLILIĞI
- Doğumdan sonraki ilk 7 gün anneden salgılanan süte kolostrum denmektedir. Halk arasında ağız sütü olarak da tanımlanan bu süt, az miktarda salgılanan, sarımsı renkte ve koyu kıvamdadır. Özellikle proteinler, vitaminler ve minerallerden zengindir. Kolostrumdaki proteinler, bebeği hastalıklara karşı koruyan antikorlar ve bağırsak direncini artırıcı maddeler içerir. Doğumdan hemen sonra, ilk besin olarak kolostrumun verilmesi, bebekleri dış ortamdaki bakterilere karşı korur.
- Anne ve bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirir.
- Bebeğin henüz tam olarak gelişmemiş sindirim sistemine en uygun hazmı kolay olan bir besindir
- İleriki dönemlerde hastalığa karşı korumada etkilidir.
- Bebeğin ihtiyaç duyduğu besin ögelerini eksiksiz tamamlayan en iyi besin kaynağıdır.
- Kronik hastalıkların oluşum riskini azaltır. (Obezite, tip 2 diyabet gibi.)
- Bebekte alerjik özellik göstermez ve alerjilere karşı korur.
- Bebeğin ruhsal, bedensel ve zeka gelişimine yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini koruyucu etmenleri en yüksek miktarda içerir.
- Çene ve diş sağlığı gelişimi için yararlıdır
İlk 6 aydan sonra bebeğin yeterli enerji ihtiyacını anne sütü tek başına karşılayamaz. Bu yüzden tamamlayıcı beslenme dediğimiz ek gıdalara başlanmalıdır. Ancak anne sütüne 2 yaşına kadar devam edilmesi önerilmektedir.
6-8 Ay Beslenmesi
Tamamlayıcı besinlere sebze ve meyve püresi, sebze çorbası ve yoğurtla başlamak çok daha uygun olur. Bir öğünde bebeğe vereceğiniz katı besin miktarı 1 çay bardağını geçmemelidir ve yavaş yavaş bebeğin yeme durumuna göre verilmelidir. Anne sütü almayan bebekler mama alımına devam edebilir.
- Aydan sonra;
- Muhallebi
- Ekmek içi
- Et ( Küçük parçalar veya kıyma şeklinde)
- Yumurta sarısı ( Alerji durumunu tespit edebilmek için çok az miktarlarla başlanıp arttırarak devam edilmesi gerekir. ) verilebilir.
- Aydan sonra ;
- Anne sütüne devam edilmeli.
- Tahıl, kurubaklagil başlanabilir.
- Peynir verilebilir ancak katı olmayacak şekilde
Örnek bir beslenme programı şu şekilde olabilir.
Uyanınca : Anne sütü
Sabah : Kahvaltı (evde yapılmış bebe bisküvisi, peynir, yumurta, pekmez)
Ara öğün : Anne sütü
Öğle yemeği : Etli sebze çorbası
Ara öğün : Anne sütü
Akşam yemeği : Meyve püresi, yoğurt
Ara öğün: Su muhallebisi
Gece: Anne sütü
- Aydan sonra;
Bebeğiniz sizinle sofraya oturarak beslenmeye başlayabilir. Damak tadı gelişimi için önemlidir. Ancak 1 yaşına kadar bal, kivi ve çilek gibi alerjenitesi yüksek besinler vermemeye çalışın.
- Doğumdan sonraki ilk 7 gün anneden salgılanan süte kolostrum denmektedir. Halk arasında ağız sütü olarak da tanımlanan bu süt, az miktarda salgılanan, sarımsı renkte ve koyu kıvamdadır. Özellikle proteinler, vitaminler ve minerallerden zengindir. Kolostrumdaki proteinler, bebeği hastalıklara karşı koruyan antikorlar ve bağırsak direncini artırıcı maddeler içerir. Doğumdan hemen sonra, ilk besin olarak kolostrumun verilmesi, bebekleri dış ortamdaki bakterilere karşı korur.
- Anne sütündeki proteinlerin % 60-80’i biyolojik değeri ve kullanımı yüksek olan whey proteinidir. Anne sütü proteinlerinin vücut proteinlerine dönüşüm oranı %100 ’dür. Bu özelliğe sahip başka bir besinin olmaması, anne sütünü eşsiz yapmaktadır.
- Anne sütündeki elzem yağ asitleri miktarı inek sütündekinden beş kat daha fazladır. EPA ve DHA içerir, n6/n3 oranı dengelidir.
- Anne sütünde 20’den fazla enzim bulunmaktadır.
- İnek sütündeki demirin % 5-10’u emilirken anne sütünde bu oran % 50-60 olup demirin biyoyararlılığı yüksektir.
- Bebeğin henüz tam olarak gelişmemiş sindirim sistemine en uygun hazmı kolay olan bir besindir
- İleriki dönemlerde hastalığa karşı korumada etkilidir.
- Bebeğin ihtiyaç duyduğu besin ögelerini eksiksiz tamamlayan en iyi besin kaynağıdır.
- Kronik hastalıkların oluşum riskini azaltır. (Obezite, tip 2 diyabet gibi.)
- Bebekte alerjik özellik göstermez ve alerjilere karşı korur.
- Bebeğin ruhsal, bedensel ve zeka gelişimine yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini koruyucu etmenleri en yüksek miktarda içerir.
- Çene ve diş sağlığı gelişimi için yararlıdır
PRATİK ÖNERİLER
- Tam tahıllar ve karışım besinler ( peynirli makarna gibi) ilk besin olarak önerilmez. Alerjik durumlara yol açabilir.
- İlk denediğiniz besinin protein,demir,çinko seviyeleri ve besleyici değeri yüksek olmalıdır.
- Birinci yaşın sonuna kadar her çeşit besini denemeye çalışın.
- İnek sütünü 1 yaşına kadar tercih etmeyin.
- Yeterli kalsiyum alımından emin olun
- Meyve sularını ilk 6 aya kadar kullanmayın. Meyve suyu yerine taze meyve veya %100 meyve suyu içeren içecekler tercih edin.
- 12 ayın altındaki bebeklerde aspirasyon riski sebebiyle püre veya ezilmiş besinleri tercih edin.
- 4 yaşın altındaki çocuklarda taneli besinlerden sakının ( zeytin,mısır gevreği, şekerlemeler,üzüm)
- Tamamlayıcı gıdaların şeker ve tuz ilaveli olmamasına dikkat edin
- Fe yetersizliğini saptamak adına 9-12 aylar arasında mutlaka Hb ve MCV seviyelerini kontrol ettirin.
- Çalışmalara göre anne sütü ile beslenmeye başlamak bebek ölüm riskini %22 azaltıyor.