İshal İçin Öneriler
İshal dışkının sıklığında,miktarında ve hacminde artma olarak tarif edilir. Bu durumda su ve elektrolit kaybı olur.
İshalin belirti ve bulguları şunlardır;
- Sık, yumuşak, sulu gaita yapma
- Karında kramplar
- Karında ağrı
- Ateş
- Gaitada kan
- Şişkinlik
İshalin süresi uzarsa hastada deri tonusunda azalma, zayıflık, halsizlik görülür. Kan hacmi azalır ve kandaki artık maddelerin yoğunluğu artar.
Beslenme Önerileri
- Birkaç gün kesinlikle kaymak, tereyağı gibi mandıra ürünleri, yağlı gıdalar, yüksek lifli gıdalar (mısır, fasülye, badem gibi), terbiye edilmiş gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Ağır olgular dışında çay, soda, meyve suları, kola ve et suyu çorbaları sıvı kaybını önlemede kullanılabilir.
- Tuzlu kraker, haşlanmış lapa pirinç, haşlanmış ya da fırında pişmiş patates gibi gıdalar ile bu tip sıvı alımına destek sağlanmalıdır.
- Buğday, mısır, pirinç, yulaf, şehriye, patates, muz ve tuzlu kraker gibi temel besinler dışkı normale dönene kadar kullanılmalıdır.
İshalden Korunma Yöntemleri
İshalden korunmak için kaynağı bilinmeyen suları tüketmemek, elleri yemeklerden önce ve sonra sabun ile yıkamak, kullanılan ve içilen suların klorlanması, tuvaletten sonra elleri mutlaka yıkamak, kaynağı belli olmayan suları tüketirken kaynatmak, sebze ve meyveleri iyi yıkamak, çiğ sebzeleri iyi pişirmek, gıda saklama koşullarını dikkat etmek, tuvalet hijyenine dikkat etmek, tırnak temizliğine dikkat etmek gereklidir.
Kabızlık İçin Öneriler
Dışkılamanın gecikir ve dışkı sert, kuru ve dışkılama çok zor ise bireylerde kabızlık gelişmiş kabul edilir. Normal dışkılama haftada 3-12 arasında olmalıdır. Kabızlık beslenmeye bağlı, fiziksel hareket azlığı, gebelik, yaşlılık ve bazı ilaçlar sebebiyle gelişebilir. Özellikle 6-12 yaş grubundaki çocuklarda görülen bu sorun her üç çocuktan birinde karşımıza çıkmaktadır. Çalışmalar sonucu elde edilen bir diğer bulgu ise kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 3 kat daha fazla kabızlık görüldüğü yönündedir. Aynı zamanda yaş arttıkça hastalığın görülme oranı da artmaktadır. Özellikle 65 yaş ve üzeri hastalarda görülme oranı bir hayli yüksektir.
Beslenme Önerileri
- Hasta her gün en az 1500-2000 cc sıvı almalı, fiziksel aktivitesini arttırmalı ve dışkılama alışkanlığını düzeltmelidir.
- Kabızlıkta bol posalı diyet uygulanır. Posa; barsak lümenindeki basıncı azaltır, barsak çapını genişletir, barsak hareketlerini arttırır. Su emilimini arttırarak barsağa su çekilmesini sağlar. Dışkının hacmini, yumuşaklığını arttırır.
- Yeterli miktarda posa almadığını düşünen bireyler çorba, sos, meyve suyu, yoğurt gibi besinlere kepek ekleyerek posa miktarını arttırabilirler.