PQQ: Nedir? İçeren Besinler, Potansiyel Faydaları, Öneriler

Metoksatin olarak da adlandırılan PQQ (pirolokinolin kinon) ıspanak, kivi, soya fasulyesi ve anne sütü dahil olmak üzere çeşitli yiyeceklerde doğal olarak bulunan vitamin benzeri bir bileşiktir.

 

Ne İşe Yarar?

PQQ’nun insanlardaki kesin işlevi belirlenememiştir, ancak güçlü antioksidan etkileri ile ünlüdür. Ayrıca, sinir hücrelerini hasara karşı korumak da dahil olmak üzere çeşitli hücresel işlemlere katıldığı düşünülmektedir. 

Mitokondri hücrelerin içinde, yenilen gıdalardan enerji üretmekten sorumlu özel yapılardır. PQQ doğru mitokondriyal işlevi ve yeni mitokondrinin hücresel gelişimini destekler, ancak kesin mekanizmaları hala belirsizdir.

 

PQQ Takviyeleri Nelerdir?

Takviye olarak alındığında, PQQ nootropik olarak sınıflandırılır. Nootropikler; hafıza, zihinsel odaklanma, motivasyon ve yaratıcılık gibi beyin işlevlerini geliştirmek için kullanılan maddelerdir. PQQ takviyeleri, benzersiz bir bakteriyel fermantasyon süreci ile üretilmektedir.  PQQ takviyeleri tipik olarak kapsüller veya yumuşak jeller olarak satılır, ancak bazen çiğneme tabletleri veya pastiller olarak bulunmaktadırlar.

 

PQQ Takviyelerinin Potansiyel Faydaları Nelerdir?

PQQ insan sağlığı için gerekli olmasına rağmen, tamamlayıcı formun herhangi bir anlamlı sağlık faydası sağladığına dair sınırlı kanıt bulunmaktadır.

 

1)Mitokondriyal İşlevi İyileştirebilir

PQQ ile ilgili son araştırmalar büyük ölçüde mitokondriyal etkilerine odaklanmaktadır. Mitokondri, hücrelerinizin sağlıklı kalması ve en iyi şekilde çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiyi üretmekten sorumludur. Zayıf mitokondriyal sağlık; zihinsel gerileme, kalp hastalığı, diyabet ve kanser dahil olmak üzere çeşitli yaygın koşullarla ilişkilendirilmiştir. Uzmanlar, gelişmiş mitokondriyal sağlığın, gelişmiş bellek, enerji ve uyku gibi PQQ ile ilişkili geniş sağlık iddialarının çoğunun arkasında olabileceğini belirtmiştir.

Hayvanlar üzerinde yapılan birkaç çalışmaya göre; PQQ’nun karmaşık yollarla hücresel mitokondri üretimini artırdığını, ancak neredeyse hiçbir kanıt bundan hangi sağlık yararlarının elde edileceğini bildirememiştir. Yine de 17 kişiden oluşan 8 haftalık küçük bir çalışma, günlük 20 mg PQQ almanın uyku kalitesinde ve yorgunlukta önemli ölçüde kendi kendine bildirilen iyileşmelerle sonuçlandığını bildirmiştir. Çalışma yazarları, bu etkilerin PQQ’nun mitokondriyal sağlık üzerindeki etkisinden kaynaklanmış olabileceğini ancak bu teoriyi doğrulamak için yetersiz veri toplandığını belirtmiştir.

 

2) Enflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir

Hayvanlar üzerinde yapılan bir çalışmada, PQQ verilen farelerin diğer farelere kıyasla beyin dokusunda önemli ölçüde daha az inflamatuar hasara sahip olduğu bulunmuştur.

10 kişide yapılan 3 günlük bir çalışmaya göre, bir PQQ takviyesi almanın, C-reaktif protein (CRP), interlökin-6 (IL-6) ve kan şekeri ve kolesterol seviyeleri gibi yaygın inflamasyon belirteçleri üzerindeki etkilerini değerlendirilmiş. CRP ve IL-6 seviyelerinin önemli ölçüde düştüğü ancak kolesterol veya kan şekerinde anlamlı bir değişiklik olmadığı bildirilmiştir. Bu sonuçlar ümit verici olsa da veriler, PPQ’ nun enflamatuar koşulları tedavi ettiğini veya önlediğini önerecek kadar güçlü değildir. Bu nedenle, daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

 

3) Beyin Fonksiyonunu Geliştirir

Yorgunlukla mücadele etmek ve enerji seviyelerini yükseltmek isteyen çoğu kişi; PQQ takviyesi almaya başlasa da, bazı araştırmalar PQQ’ nun aslında beyin gücü üzerinde de faydalı bir etkiye sahip olabileceği bildirmiştir. 2016 yılında yapılan bir araştırma, PQQ’nun beyne giden kan akışını artırabildiğini, bunun da yaşlılarda bilişsel gerilemeye ve bunama karşıtı korunmaya yardımcı olabileceği sonucuna varmıştır.

Japonya’da yürütülen bir çalışmaya göre, 41 sağlıklı yaşlı insana 12 hafta boyunca oral PQQ takviyesi verildi. Araştırmacılar nihayetinde PQQ’ nun yaşlı kişilerde, özellikle dikkat ve çalışma hafızasında beyin fonksiyonunun azalmasını önleyebileceğini öne sürmüştür. Benzer şekilde yayınlanan bir hayvan çalışması ise PQQ’ nun hücrelerdeki oksidatif hasarı azaltma yeteneği sayesinde farelerde nörodejenerasyonu önlemeye ve gelişmiş hafızaya yardımcı olduğunu göstermiştir.

 

4) Oksidatif Stresi Azaltır

Çok sayıda çalışma; PQQ’ nun oksidatif strese karşı koruma yeteneğini doğrulamıştır. Japonya’da bir üniversitede yapılan çalışmaya göre, PQQ’nun, oksidatif stresin neden olduğu nöron hücrelerinin ölümünü önlemeye yardımcı olduğunu göstermiştir. 

Hayvanlar üzerinde yapılan başka bir çalışmada ise PQQ’ nun DNA hasarını inhibe edip, hücre ölümünü azaltmış ve farelerde oksidatif stresi bloke ederek osteoporoz riskini azaltabileceği sonucuna varmıştır.

 

PQQ İçeren Gıda Kaynakları

PQQ, hızlı ve konsantre ek formlarda mevcut olsa da ihtiyacınız olan PQQ’ yu doğal gıda kaynaklarından da alabilirsiniz.

En iyi PQQ kaynaklarından bazıları şunlardır;

  • Maydanoz
  • Yeşilbiber
  • Kivi
  • Papaya
  • Ispanak
  • Bakla
  • Havuç
  • Patates
  • Tatlı patates
  • Lahana
  • Muz
  • Domates
  • Yumurta sarısı
  • Portakal
  • Kereviz

 

PQQ Takviyesi İçin Önerilen Dozaj

Henüz belirlenmiş bir PQQ dozu olmadığı unutulmamalıdır ancak bazı çalışmalar, 2 mg kadar düşük dozların bile faydalı olabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, takviyelerin çoğu insan için genellikle güvenli ve etkili kabul edilen 20-40 mg arasındaki dozajlarda bulunur. Spektrumun alt ucundan başlanılmalı ve tolerans değerlendirmesi için dozaj yavaşça artırılmalıdır. Hayvan çalışmalarında yüksek doz PQQ’ nun olumsuz yan etkilere neden olduğu gösterilmiştir. Yapılan bir çalışmaya göre kg başına 11,5 mg olarak PQQ takviyesi alan farelerde böbrekleri üzerinde toksik etkilere neden olduğu bildirilmiştir. Bu nedenle; ambalaj üzerinde tavsiye edilen miktardan fazlası alınmamalıdır. PQQ’nun herhangi bir ilaçla olumsuz etkileşime girip girmediği hala belirsizdir. Özellikle başka ilaçlar veya takviyeler alınıyorsa, beslenmeye ek PQQ kullanımında mutlaka doktor  ve diyetisyen kontrolün olması gerekmektedir. 

Bir yorum Yaz