Menopoz: Nedir? Perimenopoz, Belirtiler, Bitkisel Takviyeler

Menopoz, bir kadın için ardışık 12 ay boyunca adet döngüsünün doğal olarak bozulup artık döngünün devam etmemesi olayıdır. Aynı zamanda bir kadının ürettiği hormon miktarının yavaş yavaş azaldığı bir zamandır. Menopoz sırasında östrojen, progesteron ve testosteron hormonları arasındaki denge değişir. Östrojen ve progesteron; üremeyle ilgili birincil kadın hormonlarıdır. Yumurtalık işlevi yaşla birlikte azaldığında, yumurtlama düzenli olarak gerçekleşmez. Dolayısıyla bu olay, düzensiz veya gözden kaçan adetlere yol açar. Daha sonrasında yumurtalıklar yumurtlamayı tamamen durdurur ve akabinde adetler tamamen kesilir. Akabinde yumurtalıklarda daha düşük östrojen ve progesteron üretimi gerçekleşir. Azalan östrojen seviyeleri, metabolizmayı olumsuz yönde etkiler ve potansiyel olarak kilo alımına yol açar. Bu değişiklikler kolesterol seviyenizi ve vücudunuzun karbonhidratları sindirme şeklini de etkileyebilir. Ek olarak; hormon değişiklikleri, kemik yoğunluğunun azalmasına bağlı olarak kırık riskini artırabilir. Menopoz dönemine geçiş sırasında hormon seviyelerindeki değişiklikler yağ kazanımına ve çeşitli hastalık riskinin artmasına neden olabilir.

 

Perimenopoz nedir?

Menopozdan önceki döneme ise perimenopoz denir. Beraberinde vücudu sıcak basması ve psikolojik ruh hali değişiklikleri gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler menopoz döneminde azalmaya başlar. Genellikle kadınlarda 40’lı ve 50’li yaşlarında perimenopoz semptomları görülmeye başlar, ancak daha erken de olabilir. Perimenopoz doğal bir süreçtir. 10 aydan 4 yıla kadar sürebilir. Fakat birçok kişi için daha uzun sürede de gerçekleşebilir. Östrojen, progesteron ve diğer hormonlardaki dalgalanmalar, perimenopoz sırasında artan iştah ve yağ kazanımına sebep olabilir. Yağ kazanımı, menopoz sırasında da ortaya çıkma eğilimindedir.  Bunun östrojen eksikliğinden mi yoksa yaşlanma sürecinden mi kaynaklandığı net olarak anlaşılmış değildir.

 

Menopozun belirtleri nelerdir?

Yaygın menopoz semptomları arasında; sıcak basmaları, vajinal kuruluk, titreme, gece terlemeleri, kilo alımı, düzensiz dönemler, değişken ruh halleri, azalmış cinsel dürtü, zayıf uyku, kemik kaybı, baş ağrıları, anksiyete ve depresyon yer alır. Tamamen doğal bir süreç olduğu için tedaviler öncelikle semptom yönetimine odaklanır. Çeşitli farmasötik ilaçlar da kullanılabilir; ancak yan etki riski, birçok kadının tedavilerin yanında alternatif tedaviler kullanmasına sebep olabilir. Diyetinize süt ürünleri, sağlıklı yağlar, tam tahıllar, meyveler, sebzeler, fitoöstrojen bakımından yüksek besinler ve kaliteli protein kaynakları dahil etmek; bazı menopoz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. İşlenmiş karbonhidratlar, ilave şeker, alkol, kafein, baharatlı yiyecekler ve tuz içeriği yüksek yiyeceklerden kaçınmak, menopoz semptomlarını iyileştirebilir.

 

Menopozda kullanabileceğiniz bitkisel takviyeler nelerdir?

 

  1. Karayılan Otu

Karayılan otu, Kuzey Amerika’nın doğu bölgelerine özgü çiçekli bir bitkidir. Bu ot uzun süredir çeşitli hastalıklar için kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalarda karayılan otunun menopozla ilişkili gece terlemelerini ve sıcak basmaları hafiflettiği görülmüştür.

 

  1. Kırmızı Yonca

Kırmızı yonca, baklagil ailesindeki otsu bir çiçekli bitkidir. Zengin bir izoflavon kaynağıdır. Bu bileşikler, östrojen hormonuna benzer şekilde işlev görür ve menopozla ortaya çıkan östrojen üretimindeki düşüşle ilişkili belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilir. Kırmızı yonca, sıcak basmaları, gece terlemeleri ve kemik kaybı gibi çeşitli menopoz semptomlarını azaltmak veya önlemek için sıklıkla kullanılır. Fakat sağlam ve güvenli bilgi kaynaklarının bulunmaması nedeniyle kırmızı yoncanın 1 yıldan uzun süre kullanmaması tavsiye edilmektedir. Ayrıca bu çiçekli bitkinin; çocuklar, hamile veya emziren kadınlar ve meme kanseri veya diğer hormona duyarlı kanserleri olan kadınlar için güvenli olmadığı belirtilmiştir.

 

  1. Çuha Çiçeği Yağı

Bu çiçekli bitki; orta ve doğu Kuzey Amerika’ya özgüdür. Çiçeğin tohum yağı; sıcak basmaları ve kemik kaybı gibi menopoz semptomlarını tedavi etmek için sıklıkla kullanılmaktadır. Fakat çuha çiçeği yağı, belirli HIV ilaçlarıyla olumsuz etkileşime girebilir. Bu sebeple almadan önce, özellikle başka takviyeler veya ilaçlar kullanıyorsanız, sağlık uzmanınızla konuşmanız tavsiye edilir.

 

  1. Maça

Maca turbu, brokoli, lahana ve Brüksel lahanası ile birlikte Brassica ailesinde bir Peru sebzesidir. Genellikle anemi, kısırlık, hormonal dengesizlikler gibi fiziksel rahatsızlıkları ve cinsel istek azalması, karamsarlık, vajinal kuruluk gibi bazı menopoz semptomlarını tedavi etmek için kullanılmıştır.

 

  1. Soya

Soya fasulyesi, yapısal olarak östrojen hormonuna benzeyen ve vücutta zayıf östrojenik etkiler gösterebilen zengin bir izoflavon kaynağına sahiptir. Pek çok yaygın menopoz semptomu, östrojen üretimindeki düşüşle ilgilidir. Bu nedenle soyanın östrojen hormonuna benzer özelliklerinden dolayı semptomları hafifletmeye yardımcı olduğu düşünülmektedir.

Soya fasulyesi, tofu gibi az işlenmiş soya gıdaları en iyi besin profiline ve en yüksek izoflavon içeriğine sahiptir. Fakat yüksek doz soya izoflavonları ile uzun vadeli takviye zararlı olabilir. Yaygın yan etkileri mide ağrısı ve ishal olarak bilinmektedir

 

  1. Keten tohumu

Keten tohumu, doğal olarak zengin bir lignan kaynağıdır. Bu bitki bileşikleri, östrojen hormonununkine benzer kimyasal yapılara ve işlevlere sahiptir. Keten tohumu bazen östrojen benzeri aktivitesinden dolayı sıcak basmaları ve kemik kaybı gibi menopoz semptomlarını hafifletmek için kullanılır. Ayrıca yüksek besin içeriğiyle lif ve sağlıklı yağ alımınızı artırmanın harika bir yoludur.

 

  1. Ginseng

Ginseng, dünya çapında en popüler bitkisel ilaçlardan biridir. Ginseng; bağışıklık fonksiyonunu , kalp sağlığını ve enerji seviyelerini artırmaya yardımcı olur. Birkaç türü vardır, ancak Kore kırmızı ginsengi en sık menopozla ilişkili olarak incelenir. Yapılan çalışmalarda Kore kırmızı ginsenginin menopoz dönemindeki kadınlarda cinsel dürtüyü ve ruh halini iyileştirdiği görülmüştür. Fakat deri döküntüsü, ishal, baş dönmesi, uyku güçlüğü ve baş ağrısı en sık görülen yan etkileri olarak belirtilmiştir. Kan şekeri kontrolünü de bozabileceği için şeker hastalığı varlığında tüketimi önerilmez. Ginseng; belirli kan basıncı, kolesterol ve kan inceltici ilaçlarla olumsuz etkileşime girebilir. Ginsengi kullanmadan önce; özellikle bu tür ilaçları kullanılıyorsa, sağlık uzmanına danışarak tüketimi tavsiye edilir.

 

  1. Kediotu

Kediotu kökleri çeşitli bitkisel ilaç uygulamalarında gevşeme ve sakinlik duygusu uyandırmak için kullanılan çiçekli bir bitkidir. Uykusuzluk ve sıcak basması gibi menopoz semptomlarını tedavi etmek için kullanılır. Uyku, ağrı veya anksiyete için herhangi bir ilaç kullanıyorsa, ilaçla etkileşim olabileceğinden kediotu kullanımı tavsiye edilmez.

 

  1. Chasteberry (Hayıt)

Chasteberry; Asya ve Akdeniz’e özgü şifalı bir bitkidir. Kısırlık, adet bozuklukları, PMS ve menopoz semptomları için uzun süredir kullanılmaktadır. Mide bulantısı, kaşıntılı cilt, baş ağrısı ve sindirim sıkıntısı gibi hafif yan etkiler görülebilir. Ayrıca Parkinson hastalığı için antipsikotik ilaçlar veya ilaçlar kullanılıyorsa bu bitki tüketilmemelidir.

Comments 2

  1. Sümeyra
    11/02/2021

    Merhabalar Emre Bey, makalenizi okudum, Erken menepoz dönemi yaşıyorum ve ilaç tedavisi alıyorum bir yıldır,açıkcası yazınızı okuyunca umutlarım azaldı, hergün spor yapıyor ve kilo veremiyorum, bunun nedenini çok sorguluyordum yazınızdan sonda anladım, bu süreçte kilo vermek nasıl mümkün olabilir?
    Teşekkürler
    Sümeyra Kaptan/Atlanta/Amerika

    1. Diyetisyen Emre Uzun
      21/02/2021

      Merhabalar dilerseniz yardımcı olabiliriz

      detaylı bilgi için 05537309508 nolu telefonu kullanabilirsiniz.

Bir yorum Yaz