Glutensiz Beslenmek Sağlıklı Mıdır?

Gluten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi tahıl ürünlerinin içerisinde bulunan doğal bir proteinin adıdır. Çölyak hastası, gluten hassasiyeti, gluten alerjisi ve bazı ender görülen deri hastalıklarına sahip olan kişiler glutene karşı değişiklik gösteren ciddi reaksiyonlar verebilir. Bu tip durumlarda gluteni diyetten tamamen çıkarmak gerekir. Bu durumda glutensiz beslenen hasta semptom göstermeyerek yaşam kalitesini arttırabilir. Temel olarak glutensiz beslenme veya gluten diyeti; ekmek, bisküvi, pasta, makarna, pizza gibi her türlü unlu mamulü, paketli birçok ürünü (donmuş sebzeler, hazır soslar gibi) ve bira gibi gluten içeren içecekleri diyetten çıkarmayı gerektirmektedir. 

Bunun yanında sağlıklı insanlarda glutenin diyetten çıkarılmasının ek bir sağlık yararı görülememiştir. Yapılan çalışmalar gluten hassasiyeti veya çölyak hastalığı bulundurmayan bireylerin glutensiz beslenmesinin bireylere ek bir fayda sağlamadığını bildirmiştir. Ayrıca, glutensiz diyet, çölyak hastası, gluten hassasiyeti olmayan bir kişide uygulandığı zaman bazı sağlık sorunlarına sebep olabilir. Gluten içeren yiyeceklerden kaçınmak demir, kalsiyum, lif, folat, tiamin, riboflavin ve niasin gibi temel besin maddelerinde eksikliklere yol açabilir. Ek olarak, işlenmiş glutensiz ürünler yağ, şeker ve kalori bakımından daha yüksek içeriğe sahiptir. Bu kilo alımına neden olabilir. İşlenmiş glutensiz ürünler daha yüksek seviyelerde lipit, trans yağ, protein ve tuz içermektedir. Son zamanlarda yapılan bir çalışmada düşük glutenli diyetler daha yüksek tip II diyabet riski ile ilişkilendirilmiştir. Glutenden kaçınma ayrıca pirincin temel tahıl olarak tüketilmesine sebep olmaktadır. Bu ,ağır metallere maruz kalma riskini artırabilir.

 Avustralya süpermarketlerinde yapılan bir araştırma sonucunda glutensiz ürünlerin besinsel avantajının bulunmadığı görülmüştür. Glutensiz beslenmenin çölyak hastaları dışındaki kişilerdeki etkileri ile ilgili klinik sonuçlar seyrek ve tutarsızdır.

 

Gluten İçeren Bazı Besinler

  • Buğday
  • Arpa
  • Çavdar
  • Yulaf
  • Vitamin ve mineraller ile zenginleştirilmiş unlar
  • Pastanelerde satılan kek, poğaça, börek gibi hamur işleri
  • Tam buğday unu
  • Kepekli un
  • Galeta unu
  • Buğday nişastası
  • Hazır çorbalar
  • Hazır bulyonlar
  • Müsli, kahvaltılık gevrekler
  • Baharatlı pirinç karışımları
  • Kraker
  • Malt içecekler
  • Bira
  • İrmik
  • Makarna
  • Bulgur
  • Şehriye

 

Gluten İçermeyen Besinler

  • Taze meyveler (Avokado, salatalık, domates, kabak, bal kabağı, patlıcan, limon…) 
  • Taze sebzeler (Marul, Ispanak, Brokoli, Lahana, Pazı, Karalahana, Brüksel Lahanası, Enginar, Bezelye, Kuşkonmaz…)
  • Kuru fasulye
  • Nohut
  • Mercimek
  • Soya fasulyesi
  • Barbunya 
  • Fındık
  • Ceviz
  • Badem
  • Süt
  • Yoğurt
  • Kefir
  • Ayran 
  • Yumurta
  • Tavuk
  • Kırmızı et
  • Hindi eti
  • Balık ve diğer deniz ürünleri gibi protein kaynakları
    ( Karides, Midye, Istakoz)
  • Patates
  • Mısır
  • Pirinç
  • Karabuğday
  • Kinoa
  • Teff tohumu
  • Keten tohumu
  • Chia tohumu 
  • Mısır unu
  • Soya unu
  • Pirinç unu
  • Patates unu
  • Fasulye unu
  • Mısır nişastası
  • Patates nişastası
  • Tüm katı ve sıvı yağlar
    ( Hakiki Sızma Zeytin Yağı, Susam Yağı, Hindistan Cevizi Yağı, Fındık Yağı…)

Bir yorum Yaz