Enerji İçecekleri İyi midir Kötü müdür ?
Enerji içecekleri, enerjinizi, uyanıklığınızı ve konsantrasyonunuzu artırmayı sağlar. Her yaştan insan tarafından tüketilmekte ve popülarite kazanmaya da devam etmektedir.
Ancak bazı sağlık uzmanlarınca, enerji içeceklerinin zararlı sonuçlar doğurabileceği belirtilmiştir. Bu da birçok insanın enerji içeceklerinin güvenliğini sorgulamasına neden olmaktadır.
Bu yazıda, sağlık etkilerinin kapsamlı bir incelemesini sağlayan enerji içeceklerinin iyi ve kötü yönleri tartışılacaktır.
Enerji İçeceği Nedir ?
Enerji içecekleri, enerji ve zihinsel performansı artırmak için pazarlanmış bileşenler içeren içeceklerdir. Red Bull, 5-Hour Energy, Monster, AMP, Rockstar, NOS ve Full Throttle, popüler enerji içeceği ürünlerine örnektir. Neredeyse tüm enerji içecekleri beyin işlevini harekete geçirmek, uyanıklığı ve konsantrasyonu artırmak için kafein içeriği içerir. Bununla birlikte, kafein miktarı ürüne göre değişir. Bu tablo bazı popüler enerji içeceklerinin kafein içeriğini göstermektedir:
| Ürün Boyutu | Kafein İçerik | |
| Red Bull | 8.4 oz (250 ml) | 80 mg |
| AMP | 16 oz (473 ml) | 142 mg |
| Monster | 16 oz (473 ml) | 160 mg |
| Rockstar | 16 oz (473 ml) | 160 mg |
| NOS | 16 oz (473 ml) | 160 mg |
| Full Throttle | 16 oz (473 ml) | 160 mg |
| 5-Hour Energy | 1.93 oz (57 ml) | 200 mg |
Bu tablodaki tüm kafein bilgileri, eğer üretici kafein içeriğini listelememişse, üreticinin web sitesinden veya Caffeine Informer’dan elde edilmiştir.
Enerji içecekleri ayrıca tipik olarak birkaç başka bileşen de içerir.
Kafeinden başka en yaygın bileşenlerden bazıları aşağıda listelenmiştir:
Şeker: Bazıları şeker içermese de genellikle enerji içeceğindeki kalorinin ana kaynağıdır.
B vitaminleri: Yediğiniz yiyeceği vücudunuzun kullanabileceği enerjiye dönüştürürken önemli rol oynamaktadır.
Amino asit türevleri: Taurin ve L-karnitin gibi. Her ikisi de doğal olarak vücut tarafından üretilmekte ve çeşitli biyolojik süreçlerde rol almaktadır.
Bitkisel özler: Guarana’nın fazla kafein içermesi gibi, Ginsengin de beyin fonksiyonu üzerinde olumlu etkilerini arttırdığı düşünülmektedir.
Enerji İçecekleri Beyin Fonksiyonunu Geliştirmekte
İnsanlar çeşitli sebeplerden ötürü enerji içeceği tüketirler. En popülerlerinden biri beyin işlevini geliştirerek zihinsel uyanıklığı arttırmasıdır.
Ancak yapılan araştırmalarda gerçekten enerji içeceği bu etkiyi gösterebiliyor mu sorusu akla gelir.
Çoklu araştırmalar enerji içeceğinin hafıza, konsantrasyon ve reaksiyon süresi gibi beyin fonksiyonlarının ölçümlerini gerçekten iyileştirebildiğini ve zihinsel yorgunluğu da azalttığını doğrulamaktadır .
Nitekim bir çalışma, özellikle sadece 500 ml Red Bull içmenin hem konsantrasyonu hem de belleği % 24 oranında arttırdığını göstermiştir .
Birçok araştırmacı, beyin işlevindeki bu artışın sadece kafeine atfedilebileceğini düşünürken, bazıları enerji içeceklerinde kafein ve şeker kombinasyonunun en kaliteli faydayı sağlamak için gerekli olduğunu düşünmektedirler.
Enerji İçecekleri Fonksiyonel Yardım Sağlar
İnsanların enerji içeceklerini tüketmelerinin bir başka nedeni, uykusuzluk ya da yorgunluk durumlarında fonksiyonel destek sağlamasıdır.
Uzun, gece yarısı yolculuğa çıkan sürücüler, genellikle uyanık kalmalarına yardımcı olması için enerji içecekleri tüketirler.
Sürüş simülasyonları kullanan çoklu çalışmalarda, uykudan mahrum bırakılan sürücülerde bile, enerji içeceklerinin sürüş kalitesini artırabileceği ve uyku halini azaltabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Benzer şekilde gece vardiyasında çalışan birçok çalışan, iş gereksinimlerini yerine getirmelerine yardımcı olmak için enerji içeceği kullanmaktadır. Enerji içecekleri bu işçilerin dinç ve uyanık kalmasına yardımcı olsa da başka bir araştırma, enerji içeceği kullanımı sonrasındaki uyku kalitesinin olumsuz yönde etkilenebileceğini öne sürmüştür.
Enerji İçecekleri Bazı Kalp Sorunlarına Neden Olabilmektedir
Araştırmalar enerji içeceklerinin beyin işlevini geliştirebileceğini ve yorgun haldeyken uyanık kalmada yardımcı olabildiğini gösteriyor. Ancak, aynı zamanda enerji içeceklerinin kalp sorunlarına neden olabileceği endişesi de gündemdedir.
Kalp sorunları ile ilgili acil servise başvurmada enerji içeceği tüketiminin de neden olduğu görülmüştür. ABD’de her yıl acil servise 20.000’den fazla başvuru enerji içeceği kullanımı ile ilişkilidir.
Yapılan çok sayıda çalışma, tüketilen enerji içeceklerinin kan basıncını ve kalp atış hızını artırabileceğini ve kalp sağlığı için kötü olabilecek önemli kan damarı belirteçlerini azalttığını göstermiştir.
Çoğu uzman enerji içeceği kullanımıyla ilişkili kalp sorunlarının aşırı kafein alımı sonucunda meydana geldiğini düşünmektedir.
Enerji içeceklerini içtikten sonra ciddi kalp problemleri yaşayan insanların çoğunun, bir seferde üçten fazla enerji içeceği yahut alkolle karıştırılmış enerji içeceği tükettikleri görülmüştür.
Kalp hastalığı öykünüz varsa enerji içeceği kullanmak konusunda temkinli davranmanız gerekebilirken, kalp hastalığı öyküsü olmayan sağlıklı erişkinlerde zaman zaman ve makul miktarlarda tüketmenin kalp problemlerine neden olma olasılığı da düşüktür.
Bazı Çeşitleri Şeker Yüklüdür
Çoğu enerji içeceği oldukça büyük bir miktarda şeker içermektedir.
Örneğin, 473 ml Monster yaklaşık 54 gram (yaklaşık 14 çay kaşığı), 250 ml bir kutu Red Bull 27 gram (yaklaşık 7 çay kaşığı) şeker içermektedir.
Bu miktarlarda şeker tüketmek kan şekerinin yükselmesine neden olur, ancak kan şekerinizi kontrol etmekte zorluk çekiyorsanız veya şeker hastasıysanız, enerji içeceği konusunda dikkatli davranmalısınız. Çoğu enerji içeceği gibi şekerle şekillendirilmiş içecekler, özellikle şeker hastalığınız varsa, sağlık için kötü olabilecek kan şekeri yükselmelerine neden olur. Bu kan şekeri yükselmeleri, neredeyse her kronik hastalığın gelişiminde rol oynayan artmış oksidatif stres ve inflamasyon seviyeleri ile ilişkilendirilmiştir.
Ancak şeker hastalığı olmayan insanlarda bile enerji içeceğindeki şeker konusunda endişelenmek gerekebilir. Bir çalışmada şekerli içeceklerin günde bir veya iki kere içilmesinin % 26 daha yüksek tip 2 diyabet riski ile ilişkili olduğu bildirilmiştir.
Neyse ki, birçok enerji içeceği üreticisi şimdi şeker bakımından daha düşük olan ya da tamamen şekersiz ürünler yapmaktalar. Bu sürümler diyabetli veya düşük karbonhidratlı bir diyet izlemeye çalışan kişiler için daha uygundur.
Enerji İçecekleri ile Alkol Karışımı Sağlığı Tehdit Eder
Enerji içeceklerini alkol ile karıştırmak, genç yetişkinler ve üniversite öğrencileri arasında inanılmaz derecede popülerdir. Bununla birlikte bu, halk sağlığı açısından büyük bir kaygıyla karşımıza çıkmaktadır.
Enerji içeceklerinde kafeinin uyarıcı etkileri, alkolün depresif etkilerini geçersiz kılabilir. Bu, hala alkol ile ilgili bozukluklar yaşarken sizin sarhoş hissetmenize neden olabilmektedir. Enerji içeceğini alkol ile tüketenler, daha ağır alkol tüketimine maruz kalma eğilimindedir. Ayrıca alkol tüketimini ve tüketim fazlalığını arttırarak yaralanma riskini de arttırmaktadır.
Ayrıca, 403 Avustralyalı genç yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma, insanların alkolle birlikte enerji içeceği içtiklerinde kalp çarpıntısı yaşama olasılığının yaklaşık altı kat arttığını gösterdi.
Karışık alkollü enerji içeceği, 2000’li yılların ortalarında popülerlik kazandı ancak 2010 yılında ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) şirketleri, tıbbi problemler ve ölüm raporlarından sonra alkollü içkilerden uyarıcı maddelerin kaldırılmasını istemiştir.
Yine de, birçok kişi ve barlar enerji içeceklerini ile alkolleri karıştırmaya devam ediyor. Yukarıdaki nedenlerden dolayı, alkol ile karıştırılan enerji içeceklerinin tüketimi önerilmez.
Çocuklar ve Gençler Enerji İçeceği Tüketebilir Mi ?
12-17 yaşlarındaki çocukların yaklaşık% 31’inde düzenli olarak enerji içeceği tüketildiği görülmüştür.
Bununla birlikte, 2011 yılında American Academy of Pediatrics tarafından yayınlanan tavsiyelere göre, enerji içeceği çocuklar veya gençler tarafından tüketilmemelidir. Buna göre enerji içeceklerinde bulunan kafeinin çocukları ve gençleri maddeye bağımlı olma veya bağımlı olma riski taşıması ve gelişmekte olan kalp ve beyin üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilmektedir.
Uzmanlar ayrıca, gençlerin günlük 100 mg’dan fazla kafein tüketmemelerini ve çocukların günde vücut ağırlığının her kilogramı başına 2.5 mg / kg az dan az kafein tüketmelerini tavsiye ederek, bu yaşlar için kafein limitleri belirlenmiştir.
Bu, 34 kg 12 yaş ve altı çocuklarda 85 mg kafeine eşdeğerdir.
Bir enerji içeceğinin markasına ve kap boyutuna bağlı olarak, bu kafein önerilerini bir kutu ile aşmak çok da zor değildir.
Herkes Enerji İçeceklerini İçebilir mi ? En Fazla Ne Kadar İçebilir ?
Enerji içecekleri ile ilgili sağlık endişelerinin çoğu, kafein içeriği üzerinde odaklanmaktadır.
Genellikle yetişkinlerin günlük 400 mg’dan fazla kafein tüketmeleri önerilmez.
Enerji içecekleri tipik olarak 237 ml başına 80 mg kafein içerir, bu da ortalama bir fincan kahve kadardır.
Sorun, birçok enerji içeceğinin 237 ml’den daha büyük kaplarda satılmasıdır. Buna ek olarak, bazıları daha fazla kafein içerir, özellikle de 5-Hour Energy gibi. Sadece 57 ml ‘de 200 mg kafein var.
Bunun yanı sıra, birkaç enerji içeceği gram başına 40 mg civarında kafein içeren doğal bir kafein kaynağı olan guarana gibi bitkisel özütler de içerir (24). Enerji içeceği üreticilerinin, bunu ürün etiketinde listelenen kafein içeriğine dahil etmezler; bu birçok içeceğin toplam büyük ölçüde kafein içeriği yanında küçümsenebilir bir miktardır.
Kullandığınız enerji içeceğinin türüne ve boyutuna bağlı olarak, bir günde birden fazla enerji tüketiyorsanız, önerilen kafein miktarını aşmanız zor değildir.
Enerji içeceklerini tüketmeye karar verirseniz, günlük standart enerji içeceğinden en fazla 473 ml ile sınırlayın ve diğer kafeinli içecekleri kafeinin aşırı alımını önlemek için sınırlamaya çalışın.
Özellikle gebe ve emziren kadınlar, çocuklar ve gençler enerji içeceğinden tamamen kaçınmalıdır.
Son Olarak:
Enerji içecekleri beyin işlevini artırarak ve yorgun ya da uykusuz kaldığınızda fonksiyonel işlev sağlayarak vaat edilen faydalarından bazılarını sağlayabilir.
Bununla birlikte, enerji içecekleri ile ilgili özellikle aşırı kafein alımı, şeker içeriği ve bunları alkol ile karıştırma konularında sağlık kaygıları vardır.
Enerji içeceğini seçerseniz, alımınızı günde 473 ml ile sınırlayın ve “enerji çekiminden” uzak durun. Ayrıca, çok fazla kafeinin zararlı etkilerini önlemek için diğer kafeinli içeceklerin alımını azaltmaya çalışın.
Hamile ve emziren kadınlar, çocuklar ve gençler dahil olmak üzere bazı insanlar enerji içeceğinden tamamen kaçınmalıdır.