B10 vitamini, Para-aminobenzoik asit (PABA) olarak da bilinir. B 10 vitamini, bir dönem güneş kremine eklendi. Gri saçları koyulaştırıcı ve cilt problemleri üzerinde iyileştirici etkisinden yararlanıldı. PABA, gerçek bir vitamin türü olmamakla beraber ve kimya endüstrisi tarafından kimyasal olarak üretilmiş organik kristal bir bileşiktir. Ayrıca PABA, B9 vitaminin de bir parçası olmasının yanı sıra B9 vitamini üretimine katkı sağlar. Ultraviyole ışığa karşı koruyucu etkisinden kaynaklı güneş koruyucu vitamin adıyla da bilinir. Bu vitamin özellikle cilt ve saç açısından önemli olmakla birlikte Amerika Birleşik Devletleri’ne göre PABA artık kremler için kozmetikte kullanımı önerilmemektedir. Vücudunuz ayrıca bağırsaktaki belirli bakterileri kullanarak bu bileşiği sentezleyebilir.
B10 Vitaminin Faydaları Nelerdir?
PABA, 1940’lı yıllarda ultraviyole (UV) ışınları üzerinde güneş kremlerinde kullanılırken, günümüzde FDA tarafından alerjik reaksiyonlarla ilişkili olduğu için kullanılmamaktadır. PABA oral yoldan suplemant olarak alındığında cilt sorunlarına iyi gelebileceği görülmüştür. Ancak araştırmalar yetersizdir. Bazı nemlendirici kremlerde, rujlarda ve şampuanlarda PABA bulunabilir. 1940’lı yıllardaki araştırmalara göre, PABA’yı yaklaşık 200 mg ila 24 gram civarında günlük dozajda kullanmak saç renginde koyulaşmaya ve gri saçın orijinal rengine dönmesine katkıda bulunduğu farkedilmiştir; ancak, bazı araştırmalara göre de katılımcılar PABA takviye kullanımını bıraktıktan sonra saçların tekrardan eski gri hale geldiği görülmüştür. PABA, fibrotik doku birikimini önleyici etki gösterebilir, amino asitlerin metabolizmasına olumlu katkı sağlar. Bir cilt hastalığı olan vitiligoda; PABA kullanımı FDA onaylıdır. Fakat etkisiyle alakalı bilgiler hala sınırlıdır. Artrit, kabızlık, baş ağrısı ve saç dökülmesinin önlenmesi açısından olumlu etkileri varken kanıtlar hala yetersizdir.
PABA’nın Olumsuz Etkisi Var Mıdır?
Karaciğer ve böbrek rahatsızlıkları olanlarda gereğinden fazla PABA takviyesi alınması güvenli değildir. PABA’nın böbreklerde birikebileceği düşünülmektedir. PABA, belirli antibiyotiklerle ve sülfonamidlerle etkileşime girerek etkilerini azaltabilir. Enfeksiyon tedavisinde kullanılan Dapson (Avlosulfon) adlı antibiyotik, PABA ile etkileşime geçerek etkileri azalabilir. PABA, vücudun kortizonu parçalama hızını azaltabilirken sülfonamidler adı verilen bazı antibiyotiklerin etkinliğini düşürebilir. Bu antibiyotiklerin bir kısmı; sülfametoksazol (Gantanol), sülfasalazin (Azülfidin), sülfizoksazol (Gantrisin) ve trimetoprim / sülfametoksazol (Bactrim, Septra) içermektedir.Bu sebeple B 10 vitaminiyle bu etken maddeleri içeren ilaçlar birlikte alınmamalıdırlar. PABA takviyeleri çocuklarda ve hamile veya emziren kadınlarda güvenieliliği bilinmemektedir. Hamile ve emzikli annelerde; PABA’nın ağızdan alınması tavsiye edilmemekle birlikte, topikal olarak uygulanması güvenli sayılabilir.
Ne kadar Dozajda PABA Alınmalı?
Tam olarak önerilen kesin bir dozaj olmamakla birlikte genellikle günde 500 mg önerilemektedir. Ayrıca ancak 100 mg ile 1.000 mg arasında değişen oranlar bulunmaktadır.
Fazla doz kullanımı, zararlı yan etkilere neden olabilir. Ancak yeterli kanıt bulunmamaktadır.
PABA kullanımı ve önerilmesi mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır. Etkileri, yan etkileri konusunda hala yeterli çalışma bulunmamaktadır.