Agave ve Agave Şurubu Nedir?
Agave bitkisi, Güney Amerika’da yetişen bir çöl bitkisidir. Özellikle Meksika’da yetişen bu bitki kaktüsü andıran egzotik bir bitkidir. Türüne göre maviden yeşile değişen renklere sahiptir. Agave şurubu ise agave bitkisinden elde edilen bir tatlandırıcıdır. Üreticiler, bitki öz suyunu uzaklaştırmak amaçlı agaveyi kaynatır ve agave şurubunu elde eder. Daha çok ‘Blue Agave’ den elde edilir. Blue agave, bir karbonhidrat olan fruktoz oranını yüksek olması sebebiyle tercih edilir. Fruktoz oranı yüksektir; fakat kalorisi azdır. Beyaz şekere oranla %25 daha tatlı olduğu bilinmektedir. Baldan daha yoğun olan bir tada sahiptir ve kalori tasarrufu sağlama konusunda yardımcıdır.
100 gr agave şurubu 310 kalori iken 100 g şeker 400 kaloridir.
Agave Şurubu Nasıl Kullanılır ?
Agave den elde edilen başlıca ürünler; meyve suyu, alkollü içecekler, biyoaktif komponentler, küspe ve liflerdir. Meksika’da üreticiler, agave şurubunu çoğunlukla damıtılmış alkollü içeceklerin üretiminde tercih ediyor.
Veganlar, agave şurubunu tariflerinde tatlılığı sağlamak amacıyla da yaygın olarak tercih edebiliyor. Yapılan 2018 çalışmasında; agave şurubunun diğer tatlandırıcılara nazaran daha yüksek fitokimyasal potansiyele sahip olduğu görülmüştür. Bunun nedeni ise antioksidan aktivite gösteren daha fazla doğal bileşiğe sahip olmasıdır.
Fruktoz Nedir ve Vücuttaki Etkileri Nelerdir?
Fruktoz, aslında meyvelerde bulunan doğal bir tatlandırıcıdır. Doğal fruktoz beraberinde; faydalı lifleri, enzimleri, vitaminleri, antioksidanları getirirken sentetik fruktoz tamamen faydasız, hatta zararlıdır. Karaciğer, sentetik fruktozları (tüm hazır yiyecek ve içeceklerde tatlandırıcı olarak bulunur) tanımıyor. Karaciğer bu yabancı maddeleri gerektiği gibi metabolize edemediği için hasara uğrayabiliyor ve toksin olarak depolanmak üzere yağa dönüştürülür. Bu da kalp damar hastalıklarına, karaciğer hastalıklarına, obeziteye ve beraberinde pek çok hastalığa yol açar.
Agave Şurubu’nun Faydaları
Agave şuruplarındaki nistoz ve kestozun prebiyotik etkisi fonksiyonel değerini arttırır. Diğer geleneksel tatlandırıcılardan farklı olarak agave şurupları şekilde gösterildiği gibi bir polifenol, vitamin ve mineral kaynağıdır. Bal ve sofra şekerinden daha düşük glisemik indekse sahiptir.
Agave Şurubu Zararlı Mı?
Agave Şurubu normalde doğal bir tatlandırıcıdır ve yüksek fruktoz içeriği sayesinde glisemik indeks yükü düşüktür. Bu sebeple bir dönem diyabetli hastalara önerilmektedir. Agave şurubunun, agave bitkisinden sofralarımıza ulaştığını düşünmekteyiz. Fakat bu şurup; çokça laboratuvar ortamında, kimyasal işlemler uygulanarak elde edilmektedir. Bu işlemler üretici firmaya göre değişmektedir. En çok tüketilen, doğal vurgusu ön plana çıkarılan markalarda bile GDO’lu enzimler ve yoğun kimyasal maddeler var olabiliyor.
- Yapay fruktoz, artan tip 2 diyabetin (şeker hastalığı) ve alkolden bağımsız karaciğer yağlanmasının en önemli sebeplerinden biridir. Piyasada bulunan Agave şuruplarında %80 oranında sentetik fruktoz bulunmaktadır.
Yapay Agave Şurubunun İnsan Sağlığına Etkileri:
- Bağımlılık yapar. Tat algınızı bozarak, daha fazla şekere ihtiyaç duymanıza yol açar.
- Sentetik fruktoz alkole çok benzer ve insan vücudunda alkolün yol açtığı hastalıkları oluşturur. Örneğin Alkolik Olmayan Karaciğer Hastalığı fruktoz sonucudur.
- Karaciğer hasarlarına yol açar.
- Karın bölgesinden yağlanmaya sebep olur.
- Obeziteye yol açar.
- Kalp-damar hastalıklarını tetikler.
- İnsülin direncini yükseltir.
- İçinde bulunan sentetik enzimler ve kimyasallar tehlikelidir.
- Agave şurubu, vücudun insülin metabolizmasını bozarak insülin salınımını azaltabilir.
- İnsülin salınımın azalması; açlık seviyesinin kontrolünden sorumlu olan leptin hormunu etkiler.
- Vegan beslenmede sıkça balın alternatifi olarak kullanılan agave şurubu sağlığı tehdit edebiliyor. Vegan kişilerin bu konuda daha dikkatli olması gerekiyor. Ürünlerin etiketleri muhakkak okumalı ve aşırı fruktoz içerikli ürünlerden uzak durmak daha sağlıklı olabilir.
Tüm bunlar doğal ve sağlıklı olarak bilinen agave şurubunun aslında düşünüldüğü kadar masum olamadığının bir göstergesidir. Bu yüzden kullanım miktarına dikkat etmek önem taşımaktadır.
Agave şurubuna alternatif olarak; akçaağaç şurubu, bal, pekmez, hurma şekeri ve stevia kullanılabilir. Yalnız hepsinin bir glisemik yükü olduğu unutulmamalı. Miktarına ve porsiyon kontrolüne çok dikkat edilmelidir. Diyabeti olan kişiler; stevia gibi doğal tatlandırıcı dışında olanları kolay kolay tercih etmemelidir.